Jaime Lannister is één van de slechteriken in de Game of Thrones. Hij is als het Ego dat zichzelf overschat en denkt alles te kunnen maken. Hij is een Lannister die als wapen de trotse leeuw heeft. De Lannisters zijn trots, gevoelloos en belust op macht.

Toch heeft hij een schaduwdeel welke een transformatie ondergaat. Deze schaduwkant heeft ten eerste te maken met zijn liefde voor zijn tweelingzuster Cerseï. Hij doet alles voor haar, en blijft haar trouw, ondanks dat zij dat niet naar hem toe is.

Het incestueuze broeder-zuster huwelijk zoals Jung het noemt is een bekend archetype en staat voor een nog onbewuste verbondenheid tussen het mannelijke en vrouwelijke deel. In de oude verhalen gaat het ook om een tweeling die zich soms al in de baarmoeder met elkaar verbinden. Een voorbeeld daarvan zijn Beya en Gabricus uit het Arisleus verhaal dat door Jung wordt aangehaald in Mysterium Coniunctionis. Het onbewuste houdt niet van differentiëren maar wil het gelijke bij het gelijke houden, we zouden kunnen zeggen dat ze conservatief is en geen nieuwe wegen zoekt. De incest is daar een symbool voor.

Negatieve Anima

Zijn vrouwelijkheid is nog zeer onbewust en met zijn schaduw verbonden. Hij is een bruut, maar zijn zuster Cerseï spant hem voor haar karretje. Zij is manipulerend en gemeen. Ze vertegenwoordigt zijn negatieve Anima. Zij zet hem aan tot destructieve ik-gerichte daden. Interessant dat hij niet kiest voor het leiderschap, maar voor de functie als beschermer van de koning. Door deze functie mag hij niet trouwen en kan hij in de buurt van zijn zuster blijven. We kunnen zeggen dat zijn mannelijk Ego bevattelijk is voor zijn vrouwelijke kant. Eerst negatief, daarna positief zoals we zullen zien.

Opvallend is dat hij in de loop van de serie steeds opdrachten krijgt om vrouwen te redden. Ten eerste wordt hij door Catelyn Stark gevangen maar ook weer losgelaten als hij zweert haar beide dochters terug te brengen. Daarbij speelt Briënne of Tarth een belangrijke rol.

Briënne of Tarth

Briënne is een grote vrouw met wapenuitrusting. Zij is net als Jaime een beschermer van een koning geweest. Meer nog is zij de beschermer van de vrouwen in de serie. Na de homoseksuele Koning Renly is zij de beschermvrouw van Catelyn Stark en later van Sansa Stark. We kunnen haar de verdediger van het matriarchaat noemen. Zij krijgt opdracht van Catelyn Stark om Jaimie naar huis te begeleiden zodat hij de dochters van Catelyn Stark vrij zou krijgen.

Briënne begeleidt haar gevangen Jaime

Deze ontmoeting met Briënne of Tarth brengt een verandering teweeg. In eerste instantie moeten ze elkaar niet, maar Jamie bewondert haar oprechtheid en loyaliteit, en gaat haar steeds meer waarderen. Zij is de tweede vrouw die hij bewondert, onduidelijk is of dit ook seksueel is. Als verdediger van de vrouwelijke waarden staat Briënne lijnrecht tegenover Cersei die een duidelijke vadersdochter is. Briënne vertegenwoordigt daarmee de positieve Anima van Jaime. Zij staat voor krachtige oprechtheid en loyaliteit, iets waar het bij Jaime ontbreekt.

Verlies van zijn rechterhand

Tijdens Jaimes queeste met Briënne waarbij hij haar gevangene is, worden ze overvallen en wordt zijn rechterhand afgehakt. Als zwaardvechter is hij befaamd door zijn rechter zwaardhand. Wanneer dit gebeurt, wil hij niet meer verder leven. Hij zegt ook letterlijk tegen Briënne: “Ik wás die hand”. Tijdens dat gesprek spreekt Briënne hem aan op zijn kracht en zegt hem niet zo’n slachtoffer te zijn en de moed niet op te geven. Dat helpt hem weer geestelijk op te krabbelen.

Psychologisch gaat het hier over zijn Persona die hij los moet laten. Zijn persona is de niets ontziende machtige zwaardvechter, zijn rechterhand. Het is zijn mannelijk, rechterdeel zou je kunnen zeggen. Hij moet nu leren zijn linker of vrouwelijke deel te ontwikkelen. Daarbij wordt hij geholpen door Briënne, zijn positieve Anima. Hij moet oprechter worden. Hij leert van haar wat loyaliteit is en hoe hij zijn gevoel moet volgen. Niet op een sentimentele manier, maar vanuit kracht.

De Badscene

Dan volgt een scene die we kunnen koppelen aan een aantal afbeeldingen uit de alchemie. Deze afbeeldingen uit het Rosarium zijn uitgebreid door Jung besproken in zijn geschrift “De Psychologie van de Overdracht” (Verzameld werk 3). Ze gaan over het bad waarin de koning en koningin zitten en de transformatie ondergaan. In dit geval gaat het niet over een koning en koningin, maar om een mannelijke en vrouwelijke ridder die beide beschermers van de Koning zijn.

Afbeelding Rosarium Philosophorum

Doordat Jaime zijn linkerkant moet leren gebruiken komt hij dichter bij zijn gevoel en als hij samen met Briënne in bad zit, doet hij een bekentenis.

Van het begin af aan wordt hij namelijk verachtend “the Kingslayer” (de koningsslachter) genoemd. Dat komt omdat hij de vorige koning, die hij notabene moest beschermen, vanachter in zijn rug heeft gestoken. Ondanks dat iedereen blij was dat deze koning dood was, omdat hij waanzinnig was, werd het hem toch verweten als een laffe daad.

In dit bad laat hij voor het eerst zijn pijn zien die hij voelt ten opzichte van dit imago. Hij, de stoere zwaardvechter, wordt als laf gezien. Toch was hij hier niet de ondoordachte bruut, maar koos hij voor zijn geweten door de waanzinnige koning die iedereen levend verbrandde, te doden. Op het moment dat hij Briënne vertelt hoe de “eervolle Ned Stark” verachtend naar hem keek, wordt hij boos en zegt letterlijk “welke recht heeft de wolf om de leeuw te veroordelen”. Daarmee is Ned Stark de wolf en hijzelf de leeuw. Deze uitspraak werpt meer licht op zijn schaduwdeel. Ned Stark kunnen we zien als het bewuste deel van de psyché die denkt alles naar eer en geweten te doen en neerkijkt op hen die opportunistisch zijn en niet volgens de regels leven. In feite voelt hij zich minderwaardig in de ogen van Ned Stark en anderen die hem veroordelen. Door deze uitspraak wordt hij zich bewust van zijn schaduw, zijn gevoel van minderwaardigheid. Je schaduw kun je je alleen bewust worden door de pijn die daarbij hoort te voelen. Deze schaduw is ook verantwoordelijk voor zijn ongevoelige gedrag. Hij wil immers niet laf zijn. Na deze uitspraak verliest Jamie bijna zijn bewustzijn. Gelukkig weet Briënne hem boven water te houden. In paniek roept ze om hulp: “Help, the Kingslayer”. Jaime zegt echter: “Jaime….my name is Jaime”. Daarmee neemt hij afstand van zijn persona.

Klik hier voor video: https://vimeo.com/308550776

Het omgesmolten zwaard

Zijn band met Briënne wordt steeds vertrouwelijker. Hij geeft haar op een gegeven moment zijn zwaard en de opdracht om Sansa Stark te zoeken en te beschermen. Dit zwaard is het omgesmolten zwaard van de Starks. De Starks die hij haat, staan voor zijn Schaduw. Zijn schaduw is zijn minderwaardigheidsgevoel ten gevolge van het doden van een koning die gek was. We kunnen dit psychologisch vertalen dat we soms oude gewoonten moeten afzweren (de gekke koning) omdat ze niet meer voldoen. Als we niet sterk in onze schoenen staan roept dit minderwaardigheid op, maar als we onszelf oprecht (Briënne) durven zien zoals we werkelijk zijn kunnen we de minderwaardigheid loslaten en een nieuwe kracht voelen. Die nieuwe kracht is het omgesmolten zwaard van de Starks. De man moet namelijk eerst schaduwwerk doen om contact te kunnen maken met zijn positieve Anima. Dan kan hij zijn vrouwelijke deel verder ontwikkelen. Dit wordt gesymboliseerd door de opdracht die hij Briënne geeft om Sansa Stark te vinden en te beschermen.

Doodsconjunctie

Aan het eind van de serie keert hij zich zelfs af van zijn geliefde zuster. Zijn geweten laat het hem niet meer toe haar nog te volgen. Zij stuurt hem weg en hij vecht voor de andere kant tegen haar.

Toch aan het einde wanneer Kingslanding vernietigd wordt, gaat hij het instortende bastion binnen om zijn zuster te vinden. Hij vindt haar in totale paniek onder de instortende muren van het paleis en houdt haar vast terwijl de muren op hen neerstorten. Daar worden ze later dood in hun omhelzing terug gevonden door hun broer, de dwerg Tyrion.

De Doodsconjunctie – Rosary - Mylius

Dit laatste is ook weer een alchemistisch beeld. De doodsconjunctie staat voor een onbewuste conjunctie, het samenkomen van de tegenstellingen. Het is het doel van individuatie, maar nog niet in het bewustzijn doorgedrongen. Dit is een thema dat we bijvoorbeeld ook terug in het verhaal van Romeo en Julia, waarin de twee geliefden pas echt verenigd worden in de dood.

De doodsconjunctie is een noodzakelijke fase in het alchemistisch proces en ook in het proces van individuatie. Psychologisch gaat dit over het eerste contact met de anima, dat met het opofferen van het ego gepaard gaat. Soms moeten we afstand doen van alles waar we ons mee geïdentificeerd hebben.

Jaime moet eerst afstand doen van zijn imago of persona, wat wordt gesymboliseerd door het verlies van zijn rechterhand. Uiteindelijk wordt er om een nog groter offer gevraagd en dat is zichzelf hellemal opofferen voor zijn geliefde tweelingziel. Om werkelijk contact te maken met datgene wat we van binnen diep zijn moeten we ook het contact met ons Ego afsnijden. Dit is wat Jung “het offer” noemt in zijn boek “Symbole der Wandlung”. Door het Ego los te laten, stroomt de libido naar de diepte van het onbewuste, om daar in de doodsconjunctie nieuw leven te verwekken. Dit is de weg die we niet willen gaan, maar waar het lot ons soms toe brengt. Het is de weg van de held die afstand moet nemen van zijn imago en alles waar hij op vertrouwde en daardoor in contact komt met onvoorwaardelijke liefde. Deze weg die Jaime te gaan had zouden we de weg van de linkerhand kunnen noemen.